Uitkomsten Nationaal Verenigings Onderzoek 2024: Opletten om vitaal te blijven
In april is het Nationaal Verenigings Onderzoek gepubliceerd, een gezamenlijke inspanning van DNA (De Nederlandse Associatie) en het IVBB. Dit onderzoek vormt een belangrijke mijlpaal in het begrijpen en ondersteunen van de wereld van verenigingen.
Alert blijven. Dat is in twee woorden een treffende karakteristiek voor de verenigingswereld van vandaag. Verenigingen zijn in beweging, proberen zich aan te passen aan de veranderingen in de samenleving en doen er alles aan de toegevoegde waarde voor leden zo hoog mogelijk te houden. Om een kleine voorsprong te nemen op de resultaten van dit (vierde) Nationaal Verenigings Onderzoek (NVO): het gaat gemiddeld genomen goed met verenigingen. Na de turbulentie als uitkomst van het vorige onderzoek, lijkt er sprake te zijn van stabilisering en in sommige gevallen groei.
Tegelijkertijd valt in de resultaten en uitingen van deelnemers ook een grote alertheid op. Verenigingen zijn alert op ontwikkelingen die komen gaan, bijvoorbeeld in het ledenbestand. Maar ook op eisen die voortkomen uit nieuwe wetgeving en de digitale ontwikkelingen zoals AI. En daarom is alert blijven het thema van de resultaten van dit jaar.
In dit artikel zijn de highlights opgenomen. De resultaten zeggen iets over hoe het gaat met verenigingen, hoe ze functioneren en welke ontwikkelingen er zijn.
Belangrijkste uitkomsten van het onderzoek:
Herstel en groei
De gemiddelde vereniging is natuurlijk vooral bezig met de eigen leden en activiteiten. Niettemin zien we dat verenigingen steeds meer met dezelfde uitdagingen en problemen te maken hebben. Dat varieert van regelgeving tot en met digitale bedreigingen.
Groei en krimp
Gemiddeld genomen hebben de brancheverenigingen aangegeven 5.639 leden te hebben en beroepsverenigingen 2.528. Hiervoor zijn de ledenaantallen gebruikt die de verenigingen zelf hebben ingevuld in dit onderzoek. De ledentallen zijn in 2023 ongeveer gelijk gebleven.
Hoe gaat het met uw vereniging?
Meer dan de helft van alle branche- en beroepsverenigingen stelt een stevige en stabiele vereniging te hebben. Ruim 20% van de branche- en beroepsverenigingen stelt te groeien in betekenis. Daarnaast geeft bij de branche- en beroepsverenigingen respectievelijk 13% en 16% aan dat de vereniging onder druk staat. Waarbij onder druk staan niet wil zeggen dat het voortbestaan van de vereniging in gevaar is. Wanneer dit wel het geval is, komt dat in de meeste gevallen door een tekort aan mensen die de vereniging wil trekken.
Waar bent u trots op bij uw vereniging?
Brancheverenigingen zijn ook vaak trots op de impact die zij hebben gehad voor hun leden. Ook geldt voor sommige verenigingen dat ze tijdens corona hun rol als vertegenwoordiger nadrukkelijk hebben kunnen laten gelden, bijvoorbeeld als gesprekspartner richting overheden. Er zijn verenigingen die daar nog steeds de vruchten van plukken, zowel bij de achterban die hen deze rol toevertrouwt, als bij de overheden die hen (nog steeds) als gelijkwaardige gesprekspartner ziet.
Bij beroepsverenigingen worden extra zaken genoemd als opleidingen die ze verzorgen en erkenningen en diploma’s, erkenningen en prijzen die ze uitreiken.
Risico’s en regelgeving
Verenigingen lijken weinig risico’s te ervaren omtrent de aansprakelijkheid van hun vereniging. Wanneer ze die wel ervaren wordt actie ondernomen in de vorm van het bewaken van mogelijke belangentegenstellingen en het onderzoeken van de risico’s.
Samenwerkingen
Zowel de branche-, als beroepsverenigingen hebben samenwerkingsverbanden. Dit betreft zowel structurele als incidentele samenwerkingsverbanden of een combinatie daarvan.
Digitalisering
Meer dan de helft van de branche- en beroepsverenigingen heeft de investeringen in digitale middelen enigszins of sterk verhoogd. De investeringen zijn om uiteenlopende redenen gedaan, variërend van veiligheidsoverwegingen of noodzaak vanwege verouderde systemen tot verbetering of vereenvoudiging van communicatiemogelijkheden.
De meeste verenigingen hebben niet met cybercriminaliteit of de dreiging daarvan te maken gehad. Daar staat tegenover dat 19% van de brancheverenigingen en 18% van de beroepsverenigingen te maken heeft gehad met hack(pogingen). Ondersteuning van de leden op het gebied van cyberdreigingen gebeurt door 39% van de brancheverenigingen en door 15% van de beroepsverenigingen. Die ondersteuning gebeurt het meest vaak in de vorm van informatie beschikbaar te stellen, of daarnaar te verwijzen.
Tenslotte verwacht 67% van de brancheverenigingen en 54% van de beroepsverenigingen dat AI/ChatGTP impact zal hebben voor hun leden.
Succesfactoren
De belangrijkste succesfactoren zijn het binden van leden aan de vereniging, maar ook het onderling verbinden van de leden. Daarnaast wordt succes afgemeten aan het aantal leden als percentage dekking van de sector/vertegenwoordigde groep.